Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu

İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde mezun olmuş ve doktorasını İngiltere’nin Exeter Üniversitesi’nde yapmıştır. İlgi alanı Çevre Ekonomisi olup, bu alanda iklim değişikliği, çevre vergileri özellikle karbon vergisi, emisyon ticareti, Avrupa Birliği iklim politikaları, sürdürülebilir enerji, ulaşım ve su politikaları konusunda çalışmaktadır. Bu konularda önde gelen uluslararası ve ulusal dergilerde yayınları bulunmaktadır. Çevre konularında kitap bölümleri vardır ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınevi tarafından basılan “Developing Sustainability” kitabının editörlerindendir. WWF Türkiye tarafından yayımlanan “Türkiye’nin Su Riskleri” başlıklı raporun ortak yazarıdır.

2022 yılında Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Konseyi Çalışma Grubu üyesi olarak yeşil vergileme konusunda çalışmıştır. Yeşil Gazete’de çevre ve edebiyat konularında gönüllü olarak yazmaktadır. 2000 yılından bu yana İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmakta ve aynı üniversitenin 2010 yılından bu yana Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin müdürlüğünü yapmaktadır.

Karbon fiyatlandırmasından sağlanan gelir ile kırılgan gruplar korunabilir

İklim değişikliği üzerindeki sorumluluğu en az olan yoksul gruplar, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine daha fazla maruz kalıyorlar. ETS hazırlığında olan Türkiye’de de, karbon fiyatlandırmasından sağlanan gelirinin doğru harcanması önem taşıyor. Bu geliri, yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payını artırmak, toplu taşımacılığı iyileştirmek veya akıllı tarım uygulamalarını desteklemek için kullanmak, yoksul grupları iklim değişikliğine karşı daha dirençli hale getirebilir.

Emisyon Ticaret Sistemi’nin etkinliğine inanç arttıkça, destek de yükseliyor


Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın devreye girmesine iki seneden az kalmışken, Türkiye de Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurma çalışmalarına hız verdi. Firmaların ETS’ye verdiği desteği artırmak için sistemdeki belirsizlikleri asgaride tutmak önemli. Çalışmalar ayrıca ‘‘yeşil’’ uygulamaları bulunan, karbon ayak izini hesaplatan firmaların, ETS’ye daha fazla destek verdiğini gösteriyor. Sistemin etkinliğine duyulan inancı artırmak, desteği de artırabilir.

Toplum, karbon vergisinin çevre projelerinde kullanılmasını destekliyor

Akademik bir araştırmaya göre Türkiye’de toplum, olası bir karbon vergisinden elde edilecek gelirin, çevre projeleri geliştirmek için kullanılmasını tercih ediyor. Araştırmaya katılanların en çok desteklediği projeler, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretilmesine yönelik. Nereye harcanacağı belli olmadan toplanacak bir vergi ise desteklenmiyor.